KOPOYLAR
Kopoylar bulmaya alıştırıldıkları av hayvanlarının izinin kokusundan hayvanları takip eden ve takip ederken de kesik kesik havlayan av köpekleridir. Gerek Amerika’da ve gerekse Avrupa’da pek çok cinsleri mevcuttur. Çoğu cinslerde birbirleriyle karıştırılarak elde edilmişlerdir. Bu cinslerin bir kısmı da Avrupa’dan Amerika’ya getirilmiş kopoylardan elde edilmişlerdir. Bloodhound, Plothound vb. gibi.
1-HANNOVER KOPOYU
(Hannoverscher Schweisshund)
19’uncu yüzyılda Almanya’nın Hannover kentinde av me-raklıları tarafından, 5’inci yüzyıldan beri bilinen, Alman brakları ile artık yetiştirilmeyen Harz kopoyunun çiftleştirilmesi ile elde edilmiştir.
Orta – ağır büyüklükte, güçlü kemik yapılı ve sert görünüşlü, yüzde koyu renk maske, kısa - az uzun tüylü, geyik kırmızısı - kırçıllı renkte, erkekler 50-55cm , dişiler 48-53cm yüksekliğinde. Uzun sevk kayışı ile yaralı hayvan izi takibinde zaman geçmiş dahi olsa etkili, iyi kokulu, izi terk etmeyen, sesi güçlü ve yabaniye karşı cesur bir köpektir.
2-BAVYERA KOPOYU
Bayerischer Gebirgsschweisshud
Hannover kopoyu ile dağ braklarının iyi özelliklerini bünyesinde toplamış, hafif yapılı, iri kafalı, geniş kulaklı, geyik kırmızısından gri kızıla kadar değişik renkte, yüzde koyu renk maske, erkekler 48-50cm, dişiler 45cm’ye kadar boylu, genellikle sevk kayışsız arama yapan çevik ve hareketli bir köpektir.
3-ALMAN BRAKI
Deutsche Bracke
Üç renkli Westfalya veya Olper brakı olarak da bilinirler. Sık ve sert tüylü, fırça kuyruklu, omuz yüksekliği 45-53cm , kızıl veya sarı renkli, sırtta daha koyu renk ile ağız çevresi, boyun halkası, göğüs, kuyruk ucu ve patiler, tipik beyaz bölgelerdir. Keskin kokulu, izde güvenilir ve dolgun sesli, tavşancı olarak sevk kayışı ile de çok etkilidir.
4-DACHSBRACKE
Brak ve dachshund karışımıdır. Az yüksek (34-42cm), düz bacaklı, kapalı patili, kaba parlak tüylü, geyik kırmızısı ve siyah renklerde ve fırça kuyrukludur. Özellikle tilki ve tavşan için sesli takipçi, izde güvenilir olup, sevk kayışı ile aramaya da uygundur. Avda sert ve hırçın, diğer zamanlarda yumuşak huyludur.
5-BRANDLBRACKE
Parlak siyah–kırmızı tüylü olup, dört gözlü olarak da tanınır. Avusturya Alpleri Bölgesi’nde yaygındır. Çok iyi tırmanıcı ve atlayıcı, en zor şartlarda dahi sevk kayışı ile başarılı bir kovucudur .
Ayrıca aynı amaç için kullanılan Rus-Avrupa Laika’sı, Deutscher Wachtelhund, Beagle ve birçok Avrupa ülkesinde özel melezlemeler ile yetiştirilmiş çok sayıda terrier ve brak’lar (Tiroler Bracke, Steinbracke, Swedish Dachsbracke gibi) ile bloodhund melezleri de mevcuttur. Arazi ve iklim koşullarına daha iyi uyum sağlayan türlerin elde edilmesi için sürekli çalışmalar yapılmaktadı
TAZILAR :
Tazılar (koşucu köpekler) diğer av köpeklerinin aksine kokuyla değil görerek avını takip eden ve büyük süratleriyle de ona yetişerek yakalayan av köpekleridir. Tarih boyunca geçmişi en eksiye kadar bilinen köpekler, tazılardır. Bugün artık avda kullanılmaları çok azalmıştır. Buna rağmen çeşitli ülkelerde tazıyla tavşan ve tilki avlayan meraklıları vardır. Memleketimizde de Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da Saluki cinsi tazılarla tavşan avı yapan avcılarımız çok da az değildir. Öte yandan Avrupa ve Amerika’da tazı yarışları çok popülerdir. Bir yarış kulvarında startın verilmesiyle harekete geçen mekanik bir tavşanı, içinde bulundukları kutuların kapaklarının açılmasıyla kovalamaya başlayan tazılar, yarışın uzunluğuna göre bitiş noktasında tavşanın durması ve üstünün örtülmesiyle ve bakıcıları tarafından yakalanmalarıyla yarışı bitirmiş olurlar. Bu yarışlarda da at yarışlarında olduğu gibi büyük bahisler oynanmaktadır.
Memleketimizde yalnız doğuda görülen Salukinin dışında diğer tazı cinslerine hemen hemen hiç rastlanmamaktadır
Bununla beraber dünyaca ünlü birkaç tazıyı tanıtmaya çalışalım.
HANNOVER TAZISI
Hannoverischer Schweisshund
Öz Geçmişi: On dokuzuncu yüzyılda Saksonya'nın Hanover kentindeki av meraklıları tarafından, beşinci yüzyıldan beri bilinen Alman tazıları ile artık yetiştirilmeyen bir cinsin, Harz tazısının çiftleştirilmesiyle geliştirilmiştir Tanımı: Orta büyüklükte, biraz alçak ama güçlü bir köpektir.Yükseklik: erkeklerde 57 cm., dişilerde 52 cm. Ağırlık: 38-45 kg. Alnının ortasındaki kırışıklıklar nedeniyle yüzünde sempatik, melankolik bir ifade vardır. Orta büyüklükte başı, geniş kafatası, çok geniş bir burnu (siyah, kahverengi ya da pembe) ve sarkık dudakları vardır. Gözler: kahverengi, çukur, enerjik ifadeli. Kulaklar:başın iki yanında, uzun, geniş, yuvarlak. Kuyruk: uzun, düşük, hafif kıvrık.Tüyler, kısa, kalın ve parlak. Renkler: gri kahverengi, kızıl kahverengi, sarı kırmızı, sarı, toprak rengi,koyu sarı yada siyaha yakın kahverengi olabilir. Gri kahverengi olanların yüzünde mask şeklinde koyu kahverengi bir bölüm vardır.
Kişiliği ve Kullanımı: İtaatkar, güçlü, duygulu. Uzmanlığı avı arayıp bulmaktır. Avın varlığını sezer, izini sürer, bulur ve yardım etmesi için avcıyı çağırır. Bir zamanlar uzak ve ıssız arazilerde sürü köpeği olarak kullanılmıştır. Günümüzde de tek ya da çift olarak aynı işi en iyi şekilde yapar.
İSVİÇRE TAZISI (Schweizer Laufhund)
Öz Geçmişi: Nil nehri kıyılarında yaşayan av köpeklerinden türemiştir. Avrupa'ya Fenikeliler tarafından, İsviçre'ye ise Roma lejyonerleri tarafından getirilmiştir. İsviçre tazısından Jura, Bernese ve Lucemese tazıları türetilmiştir.
Tanımı: Orta büyüklüktedir; ince uzun bir görünüşü vardır. Yükseklik: 45-55 cm.Ağırlık: 18-20 kg. İnce, vücuduyla orantılı bir başı vardır, Güzel görünüşlüdür. Kulakları uzun, koni biçiminde ve sarkıktır. Kuyruk: yatay ya da hafif kıvrık durur. Bacaklar: sağlam kemikli. Ayaklar: sağlam tabanlı. Tüyleri kalın ve serttir. Renkler: portakal ya da sarı lekeli beyaz; kızıl renk de kabul edilebilir.
Kişiliği ve Kullanımı: Kavgacı, yorulmaz, av sırasında zeki. Ev içinde yumuşak ve düşünülebilecek en sakin, duygulu köpeklerden biridir. Mükemmel koku alma duyusu sayesinde iz sürmede kullanılır. Yaban domuzu gibi kendisinden daha büyük hasımlarının üzerine bütün gücüyle saldırır. En zor arazilerde ve her türlü hava durumunda mükemmel performans gösterir.
AMERİKAN TİLKİ TAZISI
Öz Geçmişi: Bu muhteşem köpek 1650'de Amerika'ya getirilen İngiliz tazılarından türetildi ve bir yüzyıl sonra Lafayette tarafından George Washington'a armağan olarak gönderilen bir Fransız tazısı ile çiftleştirildi. Biri Fransız diğeri İngiliz olan bu iki cins birleşerek Amerikan tilki terrierini oluşturdular.
Tanımı: İngiliz kuzenine benzeyen Amerikan tilki tazısı yetiştiricileri tarafından daha hafif, koku alma duyusu daha gelişmiş ve av alanında daha hızlı bir cins olarak geliştirildi. Yükseklik: erkeklerde 56-63 cm., dişilerde 53-61 cm. Ağırlık: 56-63 kg. Geniş bir kafatası vardır. Gözleri iridir; kahverengi veya ela olabilir. Yüzünde tatlı, araştırıcı bir ifade vardır. Kulaklar: geniş, başın iki yanında sarkık. Kuyruk: neşeyle sallanır ve biraz kıvrık durur. Tüyleri serttir ve tazılara özgüdür. Her renk olabilir.
Kişiliği ve Kullanımı: Av alanında gerçek bir savaşçıdır. Normal zamanlarda ise tatlı ve duygulu bir köpektir. Bu köpekler on yedinci yüzyılda kızılderilileri arayıp bulmak için kullanıldı. Ancak daha sonra etkin ve yorulmak bilmez bir vahşi hayvan avcısı haline geldi. 200 km. karelik bir alanda, sabahın erken saatlerinden gece yarılarına kadar koşabilir ve eve coşkusundan bir şey kaybetmemiş olarak dönebilir.
Not: Öylesine melodik bir sesle havlar ki, çıkardığı ses tonu populer şarkılarda kullanılmıştır.
AVUSTURYA TAZISI
Österreichischer Bracke-Brandlbracke
Öz Geçmişi: Avusturya'nın yerlisidir.
Tanımı: Orta büyüklükte bir köpektir. Yükseklik: 46-52 cm.Ağırlık: 15-22 kg. Çok güçlü ama aynı zamanda bacakları gevşek bir köpektir. Yüksek bir alnı, düz bir burnu vardır. Gözler: kestane, berrak, zeki bakışlı. Kulaklar sarkık, uçları yuvarlak. Boyun: çok güçlü, göğüse doğru genişler. Kuyruk: düşük, avı ararken yükselir. Kusursuz kerpeten çeneli. Tüyler düz, ipek gibi parlak. Renkler siyah, hafif gölgeli yada açık kahverengi lekeli. Göğüste küçük beyaz lekeler olabilir.
Kişiliği ve Kullanımı: Duyarlı, itaatkar, av sırasında ciddi; aileye karşı duygulu. İyi bir koşucudur. Mükemmel bir koku alma duyusu vardır. Her türlü avı bulmak için kullanılır.
FİN TAZISI
Suomenajokoira
Öz Geçmişi: 1700'den ben bilinen bu cins on sekizinci yüzyılın sonunda Finlandiya'da çok yaygındı.
Tanımı: Orta büyüklükte bir tazıdır. Yükseklik: erkeklerde 55-61 cm., dişilerde 52-58 cm. Ağırlık: 25 kg. civarı. Uzunluğu yüksekliğinden fazladır. Dayanıklı ve çeviktir. Dar, soylu bir başı, delikleri geniş olan iri bir burnu vardır. Güzel görünüşünü daha çok bir çift kanat gibi sarkık duran kulaklarına borçludur. Güçlü çeneleri, düz ve ince bir boynu, geniş bir göğsü, içe doğru çekik bir karnı, kaslı ve güçlü bacakları, esnek ayak tabanlarını, bacaklarının ortasına kadar uzanan uzunca bir kuyruğu vardır. Tüyleri sık ve kalındır. Renk: siyah baş, karın, uyluklar ve bacaklarda parlak lekeler vardır. Yüz, boyun, göğüs, bacakların arkası ve kuyruk ucunda beyaz bölgeler vardır.
Kişiliği ve Kullanımı: İnsan dostudur; av sırasında çok enerjiktir.Yaz aylarında yabani tavşan ve tilki avında kullanılır. Kış aylarını aileyle birlikte geçirir. Finlandiya'da çok aranan bir köpektir. Başka yerlerde pek tanınmaz.
Tazılar (koşucu köpekler) ile yapılan av ve tazı adedi ülkemizde yıldan yıla azalmış, iyi tazı örneklerine ise neredeyse hiç rastlanmaz olmuştur. Bununla beraber dünyaca ünlü birkaç tazıyı tanıtmaya çalışalım.
1-GREYHOUND: Arap tazısı ve sloughi’den türediği düşünülmektedir. İngilizler tarafından mükemmel bir avcı ve atletik yapılı bir köpek olarak geliştirilmiştir. Eskiden geyik ve yaban domuzu avında kullanılırdı. Çok hızlı olması nedeniyle halen köpek yarışlarında ve mekanik tavşan yakalama yarışlarında kullanılmaktadır.
2-WHIPPET
Melez bir tazıdır, hızı saatte 60km’ye kadar çıkabilmektedir. Dayanıklı bir hayvandır.
3-AFGAN TAZISI
Çok eski bir köpek cinsidir. Sina Yarımadası kökenli olup Avrupa’ya kaçak olarak getirilmiştir.Uzun tüyleri sırt kısmında kısa, başının tepesinde küme halindedir. Sıcak ve soğuğa dayanıklıdır.
4-SALUKI
İran'da ceylan avında kullanılan ve bir Arap kenti olan Salug’dan isim almış zarif ve temiz bir köpektir.
5-BORZOI
Arap tazısı ve kızak köpeklerinden melezleme ile Rusya 'da geliştirildi. Geçmişte kurt avında kullanılmıştır.
6-SLOUGHI
Mısır kraliyet köpeklerinden türetilmiş olup salukilerle akrabadır. Daha çok Kuzey Afrika ülkelerinde yetiştirilmektedir.
KOVUCU İN KÖPEKLERİ
Dachshund
Teckel
Terrier
Teckel veya dachshund denilen kısa bacaklı, uzun gövdeli köpekler ile bazı terrierler kovucu ve in içinden yaban hayvanlarını püskürtmek amacı ile kullanılmaktadır.
AVIMIZA VE ÇEVREMİZE SAHİP ÇIKALIM. Karasu Avcıları
|
|